“Chữ ký số cá nhân vừa tiện vừa an toàn”, ông Nguyễn Thiện Nghĩa, phó giám đốc trung tâm Chứng thực điện tử Quốc gia (bộ Thông tin và Truyền thông)nói.
Tại hội thảo trực tuyến “Chữ ký số cá nhân: Đón đầu cơ hội cho ngành tài chính – ngân hàng” do VNPT và nhiều doanh nghiệp tổ chức vào ngày 16.11.2021 tại Hà Nội, nhiều vướng mắc của công cụ chữ ký số cá nhân đã được các chuyên gia, doanh nghiệp đặt ra để tìm cách gỡ nhưng chưa thấy gỡ bằng cách nào!
Nhiều nơi vẫn chơi chiêu… 0.4!
Chính phủ ban hành quyết định số 749/QĐ-TTg về chương trình chuyển đổi số Quốc gia đã cụ thể các mục tiêu, trong đó khuyến khích người dân số hóa mọi hoạt động cá nhân. Nhưng một vướng mắc trong quá trình số hóa là phần lớn người dân chưa có chữ ký số cá nhân.
Đại diện nhóm công nghệ của ngành ngân hàng, ông Phan Thái Dũng, cục phó cục Công nghệ thông tin (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) cho biết, “chi phí cho chữ ký số cá nhân vẫn còn lớn. Đây là nguyên nhân làm cho việc định danh điện tử hầu hết mới chỉ được sử dụng trong các giao dịch nội bộ của ngân hàng, doanh nghiệp mà chưa áp dụng rộng rãi được với các khách hàng cá nhân vốn chiếm đa số trong các giao dịch tài chính”.
Ông Trần Công Quỳnh Lân, phó tổng giám đốc VietinBank chia sẻ thêm: “Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã cho phép khách hàng của chúng tôi mở tài khoản ngân hàng từ xa, còn các giao dịch khác như: cho vay, thanh toán với giá trị lớn…, khách hàng vẫn phải đến các phòng giao dịch để gặp trực tiếp nhân viên, vẫn phải ký trực tiếp vào hồ sơ!”.
Những hạn chế về định danh cá nhân là nguyên nhân dẫn tới việc số hóa chưa được ứng dụng rộng rãi với các lĩnh vực chứng khoán và bảo hiểm. Dù là những lĩnh vực đầu tiên áp dụng công nghệ cao trong các giao dịch, tuy nhiên, việc mở tài khoản, ký kết hợp đồng vẫn phải thực hiện một số bước thủ công. “Đây sẽ là trở ngại lớn đối với các nhà đầu tư trong giai đoạn giãn cách xã hội”, ông Nghiêm Xuân Thái – phó tổng giám đốc bảo hiểm PTI nhận xét. Ông Thái nói thêm: “Với đặc thù riêng, nhu cầu sử dụng chữ ký số cá nhân trong lĩnh vực bảo hiểm rất lớn. Tuy nhiên, việc này mới chỉ được thực hiện một chiều với doanh nghiệp xuất hóa đơn điện tử hay cấp giấy chứng nhận bảo hiểm, còn những hợp đồng mang tính 2 chiều với khách hàng cá nhân gặp rất nhiều vướng mắc, nghĩa là chữ ký số cá nhân vẫn chưa được dùng”.
Ký từ xa có an toàn?
“Việc phát triển chữ ký số cho cá nhân sẽ góp phần gỡ bỏ một nút thắt quan trọng trong việc số hóa”, ông Nguyễn Huy Dũng, thứ trưởng bộ Thông tin và Truyền thông (bộ TT&TT) nói. Theo ông Dũng, hiện Bộ đã cấp phép cung cấp dịch vụ chữ ký số (loại hình từ xa) cho 3 doanh nghiệp: VNPT, Viettel và Misa.
Theo ông Nghĩa (trung tâm Chứng thực điện tử Quốc gia, bộ TT&TT), để được cấp phép cung cấp dịch vụ chữ ký số từ xa, tất cả các doanh nghiệp phải trải qua những khâu thẩm định nghiêm ngặt. “Khác biệt với giải pháp chữ ký số thông thường sử dụng USB Token, khóa bí mật của chữ ký số từ xa SmartCA được lưu trữ tại trung tâm của nhà cung cấp. Việc kích hoạt khóa này lại trải qua những khâu chặt chẽ. Ngay cả tổ chức cung cấp dịch vụ ký số từ xa cũng không thể kích hoạt giùm hay ký giùm khách hàng được”, ông Nghĩa nhấn mạnh.
Nói về loại hình chữ ký số từ xa (Remote Signing), ông Ngô Hiên Hy, phó tổng giám đốc VNPT cho biết, với chữ ký số từ xa SmartCA của VNPT, “khách hàng không còn bị phụ thuộc vào thiết bị vật lý như trước, yên tâm vì mức độ an toàn, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của châu Âu (eIDAS), có thể ký trên đa nền tảng (bao gồm smartphone, tablet…), ký mọi lúc, mọi nơi”.
Hiện VNPT có những gói chữ ký số từ xa với nhiều ưu đãi cho khách hàng: giảm giá 40% dịch vụ VNPT eContract và miễn phí 3 tháng sử dụng dịch vụ chữ ký số từ xa VNPT SmartCA khi đăng ký trải nghiệm dịch vụ tại https://trainghiem.onesme.vn từ nay đến hết ngày 31.12.2021.
Nhưng sau khi hết hạn miễn phí, giá cước của dịch vụ chữ ký số từ xa sẽ như thế nào, người dân có cần chữ ký số từ xa… là những câu chuyện cần được làm rõ hơn để tránh lãng phí!
Vân Khôi