Mô hình thành phố thông minh bền vững là giải pháp để duy trì đầu tư kinh doanh quốc tế vào Việt Nam trong kỷ nguyên số.
Nhiều chuyên gia trong và ngoài nước đã nói như vậy tại diễn đàn “Thành phố thông minh và bền vững” do Đại học RMIT phối hợp với viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) và trung tâm hỗ trợ và tư vấn chuyển đổi số TP.HCM (DXCenter) tổ chức hồi đầu tháng này.

Cần!
Bà Đỗ Thanh Huyền, chuyên gia phân tích chính sách công của Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam cho biết, 41 trên 63 tỉnh thành triển khai đề án đô thị thông minh. TS. Erhan Atay, chủ nhiệm cấp cao bộ môn kinh doanh quốc tế và chương trình thạc sĩ kinh doanh quốc tế (Đại học RMIT) nhận định: “Việt Nam đã bước vào kỷ nguyên mới của toàn cầu hóa, đòi hỏi phải có cách tiếp cận khác để duy trì sức hấp dẫn về kinh doanh quốc tế. Mô hình toàn cầu hóa hiện nay xoay quanh việc cung cấp dịch vụ kỹ thuật số tích hợp và phi vật thể cho doanh nghiệp và cá nhân. Những luồng thông tin này sẽ giúp tổ chức và cá nhân thiết lập những mối liên kết mới về thương mại, tài chính và xã hội ở quy mô địa phương, khu vực, quốc gia và quốc tế”. Vị học sĩ này cho rằng, “cạnh tranh giữa các quốc gia và thành phố trên thế giới đang tăng từng ngày. Tất cả đang nỗ lực để thu hút nhà đầu tư, đặc biệt khi các tổ chức toàn cầu có nhiều lựa chọn hơn”.

Ông Bùi Thanh Tuyền, giám đốc kỹ thuật kiêm cố vấn cấp cao của công ty tư vấn kỹ thuật quốc tế Aurecon Việt Nam cùng chung quan điểm: “Mô hình thành phố thông minh bền vững với mục tiêu thiết lập sự cân bằng lành mạnh giữa các yếu tố kinh tế, xã hội và môi trường sẽ là tiêu chí quan trọng với các nhà đầu tư FDI mới”.
Làm sao?
Dù đã nói về mô hình “thành phố thông minh” từ rất lâu, tốn nhiều tiền của, công sức… nhưng theo nhiều chuyên gia chia sẻ tại diễn đàn, “hiện tại, nhiều đô thị lớn tại Việt Nam, như: TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng, Nha Trang, Bình Dương… chỉ đang ở giai đoạn đầu của việc chuyển đổi thành mô hình “thành phố thông minh” bằng việc đã nói từ rất lâu là… thực hiện cải cách hành chính!”.

Nhìn thấy thực tế các tỉnh thành đang nói về mô hình “thành phố thông minh”, ông Tuyền nhấn mạnh: “Trong quá trình thực hiện, các thành phố tại Việt Nam nên tuân theo những tiêu chuẩn và khuôn khổ quốc tế về phát triển thành phố thông minh, trước hết, cơ sở hạ tầng kỹ thuật số phải vững mạnh, tập trung vào các giải pháp như mạng không dây, quản lý nước – năng lượng thông minh, tái chế nước thải, hệ thống giao thông thông minh…”.
Từ góc độ chuyên môn hẹp, ông Đồng Mai Lâm, tổng giám đốc Schneider Electric Việt Nam và Campuchia cho rằng: “Phải đẩy mạnh tốc độ ứng dụng lên gấp ba lần so với hiện tại theo ba hướng chính: điện hóa, khử các-bon trong sản xuất điện và nâng cao hiệu quả để sản phẩm và hệ thống bền vững hơn và có chất lượng cao hơn”.

Ông Nguyễn Hoa Cương, phó viện trưởng viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) tư vấn: “Các nhà hoạch định chính sách cần hợp tác sớm nhất với các chuyên gia trong lĩnh vực phát triển đô thị, cung cấp giải pháp số, đổi mới sáng tạo… trong quá trình xây dựng và thực thi đề án”.
“Việt Nam nên đẩy nhanh các khoản đầu tư vào thành phố thông minh bền vững để trở thành nam châm thu hút đầu tư nước ngoài, và trên hết là mang lại cuộc sống chất lượng cao cho người dân” (Diễn đàn “Thành phố thông minh và bền vững”).
Bà Huyền trăn trở: “Các thành phố lớn Việt Nam cần nỗ lực để phát triển không chỉ ở mặt thông minh mà còn ở mặt bền vững để đáp ứng phát triển kinh tế và sức ép gia tăng dân số. Thách thức đối với các thành phố ở Việt Nam là làm sao để ứng dụng các giải pháp công nghệ và phi công nghệ phù hợp mọi mặt kinh tế, xã hội và môi trường sống của nhiều cộng đồng cư dân trong hiện tại và tương lai”.

“Các nhà đầu tư quốc tế sẽ xem xét những yếu tố mới khi lựa chọn đầu tư, bao gồm mức độ số hóa của điểm đến, mức độ bền vững của nền kinh tế và tính chất xã hội của môi trường xung quanh. Những yếu tố này sẽ ảnh hưởng nhiều hơn đến quyết định đầu tư so với các yếu tố truyền thống như lao động chi phí thấp, tài nguyên phong phú hay quy mô dân số lớn. Trong kỷ nguyên mới này, các thành phố thông minh bền vững – nơi cho phép chuyển giao dữ liệu, công nghệ, ý tưởng và thực tiễn tốt nhất, đồng thời cung cấp môi trường bền vững và đáng sống sẽ ảnh hưởng quyết định đầu tư của các nhà đầu tư ngoại quốc” (TS. Erhan Atay, Đại học RMIT).
Nghiêm Quảng