Giờ phút này, có thể gọi ông Trần Kinh Doanh là cựu tổng giám đốc Bách Hóa Xanh (BHX)! Chắc chắn ông sẽ không ở lại Thế giới Di động một giây nào cả cho dù cổ đông phủ quyết đơn từ chức đã được công bố vào ngày 31.3 vừa rồi. Thực tế, từ cuối năm ngoái, ông Doanh đã không đến trụ sở làm việc hay các sự kiện lớn như khai trương chuỗi bán lẻ Ava…
Di Động Việt Nam đã dõi theo mô hình BHX từ những ngày đầu tiên cho đến cuối năm 2021 với hình ảnh ông Doanh sung mãn và nhiều tham vọng về chuỗi bán lẻ thực phẩm mang tên BHX! Tháng 8.2020, Di Động Việt Nam đã có cuộc trò chuyện với ông Doanh hầu cung cấp với bạn đọc một góc nhìn khác về vị cựu tổng giám đốc này!
Cuối năm 2015, BHX chính thức xuất hiện với siêu thị đầu tiên tại quận Tân Phú. Là tổng giám đốc của Thế giới Di động “mẹ” nhưng ông “liếc mắt trông ngang” BHX nhiều hơn. Tháng 9.2018, ông chính thức quản lý chuỗi BHX.
Mở chuỗi…
BHX từng một thời rất “thân phận”. Ông có còn nhớ những ngày tháng ấy?
*Làm sao quên được. Mưu sự từ 2015 nhưng đến hết năm 2016, số phận của BHX còn phập phù lắm. Có thể đi tiếp cũng có thể là ngưng. Lần hồi đến 2017, dù chưa biết bao giờ thành công nhưng không còn bàn chuyện lùi nữa. Lao về phía trước.
Đâu là nét riêng của BHX so với những mô hình bán lẻ khác?
* Tôi và các cộng sự luôn luôn tâm niệm: muốn có doanh thu, phải có khách hàng. Muốn vậy, giá phải rẻ mà hàng phải ngon. Dù lời ít nhưng bán nhiều hàng, lợi nhuận sẽ cao. Đã lao vào cuộc chơi bán lẻ, phải biết tôn trọng khách hàng, dù đó là những bà chị, bà mẹ mua mớ rau, con cá hằng ngày. Bây giờ họ nắm thông tin giá cả, nguồn gốc… nên nhà bán lẻ không thể diễn trò. Họ quay lưng là nhà bán lẻ sập tiệm.
Khi mới mở BHX, chỉ dám ước mơ doanh thu 600 triệu đồng/ tháng. Đến nay đã có những cửa hàng 5 tỷ đồng/ tháng với lượng khách thấp nhất là 1.200 khách/ ngày. Cách đây 5 tháng (3.2020), BHX đã nghĩ đến mô hình “mẹ bồng con”, trước mắt là nhắm vào hai chuỗi BHX và nhà thuốc An Khang Nếu một siêu thị BHX có trên 1.200 khách hàng/ ngày, cơ hội An Khang có doanh thu từ 10 triệu đồng trở lên là điều có thể.
Ông có bao giờ nghĩ BHX sẽ xuất hiện câu chuyện trả giá như buôn bán ở ngoài chợ?
Chà, quả thật tôi chưa bao giờ nghĩ đến chuyện trả giá trong những mô hình “chợ” hiện đại như BHX. Trả giá là nét văn hóa mua bán tạo nét thân thiện giữa người bán và người mua. Nghe thoáng qua, đã biết phức tạp lắm, đôi khi đi ngược lại với xu thế mua bán hiện đại. Khó đó nhưng tại sao không? Nếu nghiên cứu kỹ để tìm ra cách làm hay xoay quanh chuyện trả giá, đem lại giá trị nào đó cho BHX và thỏa mãn khách hàng, chúng tôi sẽ làm.
Chú trọng mở mặt bằng để thu hút khách hàng đến mua hàng trực tiếp, vậy còn dịch vụ mua hàng trực tuyến như thế nào? Liệu có đủ sức khi cùng lúc đáp ứng cả hai cách mua sắm?
BHX rất chú ý việc mua sắm online. Ứng dụng mua hàng của BHX giờ nhanh lắm rồi. Ngoài việc mở rộng kho hàng cho online ở Sài Gòn và các tỉnh lân cận Biên Hòa, Bình Dương…, BHX sử dụng người lao động theo từng khu phố, cứ có đơn hàng báo cho họ sẽ giao đến tay người mua với cam kết: giao hàng trễ thời gian cam kết là bù 20.000 đồng cho khách.
Từng bước
Bao giờ BHX tiến về các quận trung tâm?
Đó là điều đã nghĩ cách đây 3 năm. Giờ mặt bằng ế nhiều nhưng kiếm mặt bằng 500m2 ở Phú Nhuận, Q.3, Q.5… không hề dễ. Ở các quận trung tâm, chỉ cần 200 – 300m2 nhưng cơ cấu, chủng loại, giá trị, danh mục hàng hóa phải khác những cửa hàng ngoại ô. Hiện nay, BHX đang xây dựng danh mục hàng hóa cho hai khu vực: nông thôn và thành thị. Với Sài Gòn hiện nay, BHX cần có 500 siêu thị (loại 500m2) và khoảng 1.000 cửa hàng (300m2) mới đáp ứng nhu cầu mua sắm của người dân. Chúng tôi sẽ thực hiện cho được mục tiêu đó.
Còn xa hơn, bao giờ BHX sẽ có mặt tại các tỉnh miền Trung, rồi ra Bắc?
*Từ nay đến cuối năm 2021 tập trung vào việc nâng cấp “chuỗi cửa hàng 5 tỷ” tại Sài Gòn với số vốn chừng 1.000 tỷ đồng. Còn về địa bàn, chỉ từ Khánh Hòa, Đăk Lăk trở vào. Làm cho tốt những gì đã có rồi mở tiếp. Chưa thể trả lời thời gian chính xác nhưng muốn gì cũng phải sau 2021.
Có vẻ ông quá thận trọng khi phát triển chuỗi về các vùng nông thôn?
*Nói rất thật là còn nhiều điều chưa làm được khi về nông thôn. Để mời bà con vào mua sắm, ngoài những tiện ích gọi là tiên tiến, phải làm sao giá phải rẻ ngang với hàng hóa tại các chợ gần đó. Ở chợ, bó rau muống chỉ có 5.000 đồng mà bước chân vào BHX có giá 10.000 đồng sao mà bán được? Phải bán những mặt hàng họ cần mà bên ngoài không có hoặc có giá cao hơn, lúc đó BHX mới là điểm đến. Giải bài toán này khó lắm.
Niềm tin lì lợm
Giờ đây, với gần 2.000 siêu thị và cửa hàng, ông đang chịu áp lực nào?
*Nhiều người cứ cho rằng, với nhà bán lẻ, điều quan trọng nhất là doanh thu. Nhưng với tôi không phải vậy. Điều quan tâm hiện nay là hệ thống vận hành như thế nào, có tiến triển hay không… Là nhà bán lẻ phải ngó nghiêng trăm hướng, từ chất lượng, giá cả cho đến thái độ phục vụ của nhân viên, bày biện hàng hóa sao cho bắt mắt và thuận tiện cho khách hàng.
Phía trước còn rất nhiều điều mà tôi và các cộng sự phải cố gắng từng ngày, thậm chí là từng giờ.
Dạo này thuật ngữ thời thượng là “hệ sinh thái”. Vậy BHX có hệ sinh thái không?
*Với tôi, là nhà bán lẻ, trước hết phải làm tốt năng lực lõi là mua – bán. Hiện BHX đang bán hơn 7.000 mặt hàng. Hệ sinh thái của BHX chính là bán nhiều mặt hàng cần thiết cho người tiêu dùng theo từng khu vực, kết nối và tương hỗ cho các chuỗi bán lẻ khác để tạo thuận lợi cho khách hàng trong đời sống hằng ngày như mô hình “mẹ bồng con” sẽ gia tăng lượng khách tương tác giữa các thương hiệu với nhau.
Không nghĩ rằng một ngày nào đó ông lại hiểu về “cọng rau con cá” hơn một bà chủ sạp ngoài chợ! Vì đâu mà ra “nông nỗi” này?
*Cuộc đời có những bước ngoặc. Việc chuyển đổi công việc từ ngành hàng điện thoại sang hàng gia dụng có thể hiểu được, nhưng chuyển sang bán rau – cà – mắm – muối đó là thách thức lớn lắm. Dù theo dõi BHX từ những ngày đầu nhưng khi chính thức bàn giao hai chuỗi Điện máy Xanh và Thegioididong.com cho người khác để toàn tâm với BHX, quả thật có chút… dùng dằng, tiếc nuối và cả chút ngán ngại khi nhìn thực tại của BHX!
May mà, tôi có tật xấu là rất lì lợm với niềm tin và trách nhiệm. Tôi tin sẽ bán thịt cá nhiều nhất như đã từng làm với điện thoại, máy giặt, tủ lạnh… Sống riết thành quen, bây giờ nói nhiều hơn mấy bà bán cá ngoài chợ!
Rảo hết 6 siêu thị BHX ở Tân Phú, Bình Tân và Q.12, trời đã ngả sang chiều. Trong bữa ăn trưa, ông tiếp tục nói về những phần việc của tương lai với niềm tin sâu sắc…
Song Minh (thực hiện)
Ông Trần Kinh Doanh chia tay Thế Giới Di Động, vì sao? (kỳ 1)
Ông Trần Kinh Doanh chia tay Thế giới Di động, vì sao? (kỳ 2)
