Đó là kết luận vừa được công bố của một nghiên cứu trên phạm vi toàn cầu (trong đó có Việt Nam) do TS. Daniel Borer và các cộng sự của ĐH RMIT thực hiện từ năm 2020 đến nay.
Trong nghiên cứu này, nhóm thực hiện cho rằng “thuế nhập khẩu xe hơi có thể là một trong những thủ phạm giấu mặt gây ra nhiều vụ tai nạn giao thông ở Việt Nam nói riêng”.
Sau nhiều tháng giãn cách xã hội, cuộc sống đã trở lại bình thường. Cùng với đó là các vụ tai nạn giao thông bắt đầu xuất hiện ngày càng nhiều hơn. Nhiều người cho rằng tai nạn hậu giãn cách Covid-19 xảy ra còn nhiều hơn so với trước đây. Hầu hết các vụ tai nạn đều được đổ lỗi là do lái xe kém hoặc ẩu. Điều này không sai ở góc nhìn nào đó. Nhưng có một lý do khác, ẩn khuất và sâu xa, chính là thuế nhập khẩu ô tô!
Các dòng xe ô tô hiện đại không chỉ thân thiện hơn với môi trường mà quan trọng là an toàn hơn. Nhiều dòng xe mới có tích hợp hàng loạt công nghệ thông minh giúp tránh tai nạn, chẳng hạn: như phần mềm nhận dạng khuôn mặt để tránh ngủ gật, hệ thống giám sát áp suất lốp xe, cảnh báo va chạm phía trước hoặc cảnh báo đi chệch làn đường… Nhưng những công nghệ thông minh này là vô nghĩa đối với những người không có đủ tiền để mua những dòng xe có những công nghệ mới.
Dựa trên số liệu thống kê từ các nguồn khác nhau: tổng cục Hải quan và cục Cảnh sát giao thông Việt Nam, nhóm nghiên cứu của ĐH RMIT đã chứng minh có mối liên hệ giữa thuế nhập khẩu xe hơi và số người thiệt mạng do tai nạn giao thông liên quan đến xe hơi cũ ở Việt Nam!
TS. Daniel Borer của ĐH RMIT cho rằng, “mức thuế cao áp lên xe hơi nhập khẩu vào Việt Nam đã và đang cản trở việc mua sắm những chiếc xe mới nhất và an toàn nhất trên thị trường. Khi người tiêu dùng bình dân không thể mua những chiếc xe mới mức thuế cao, họ sẽ tiếp tục sử dụng những dòng xe cũ với các tính năng lạc hậu cho đến khi nào hỏng mới thôi”. TS. Daniel Borer cảnh báo: “Đây là mối hiểm nguy cho mọi người tham gia giao thông. Ngay cả khi tài xế lái xe cẩn thận thế nào đi nữa, chiếc xe vẫn dễ bị hư khi đang chạy, gây ra tai nạn dẫn đến tử vong”.
Theo TS. Daniel Borer, “tình hình đang sáng sủa hơn cho Việt Nam”. Với hiệp định thương mại tự do với ASEAN, Chính phủ Việt Nam đã giảm thuế đối với xe hơi nhập khẩu từ các nước ASEAN. Điều này đã làm xu hướng nhập khẩu xe hơi giá rẻ, có độ an toàn thấp từ Ấn Độ và Trung Quốc đã giảm, thay vào đó đã dịch chuyển sang nhập khẩu xe hơi sản xuất tại các quốc gia khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Indonesia, kể cả gia tăng sản xuất trong nước.
Mức thuế đối với xe hơi nhập khẩu đã còn 0% với các dòng xe sản xuất trong khu vực ASEAN với tỷ lệ nội địa khu vực là 40%; 60.5 – 63.8% với các dòng xe nhập từ cộng đồng EU (tính từ ngày 1.1.2021), sẽ giảm về mức 0% trong 7 – 10 năm tới. Xu hướng giảm thuế này sẽ kích thích tiêu dùng trong nước vì xe hơi từ Nhật Bản, Hàn Quốc, cộng đồng EU… sẽ vào Việt Nam nhiều hơn với mức giá rẻ hơn trước rất nhiều.
Vân Khôi
