Ông Tịnh, chủ thầu xây dựng vào hạng “con con” ở Gò Vấp (TP.HCM) nói: “Trước hết, coi có bao nhiêu tiền cho phần lót ván, sau đó ra tiệm bán đồ gỗ chọn hàng. Nhiều loại lắm, nhiều giá lắm. Có loại ván ép làm sẵn, có loại gỗ trồng như cao su…”.
Thử dạo một vòng khu vực Gò Vấp, Bình Thạnh, Q.12… mới thấy lời ông Tịnh nói đúng. Thị trường ván sàn “đông vui và hoang mang”. Hàng trăm loại ván. Trong nước sản xuất có. Nhập khẩu có. Nhiều mức giá khác nhau. Người mua sẽ “mờ mắt” với bảng giá và tên sản phẩm, lúc này chỉ còn biết dựa vào tâm của các chủ đại lý khi báo giá và nói về chất lượng của từng thương hiệu!
Nhu cầu ngày càng tăng
Năm 2017, Chính phủ chính thức cấm khai thác rừng tự nhiên đã giúp ngành sản xuất gỗ ván các loại: MDF, gỗ tấm, gỗ sàn… từ nguồn nguyên liệu rừng trồng, nhập khẩu, cây công nghiệp phế thải như cao su, tràm, điều, cà phê… sống “ngon” nếu không muốn nói là rất ngon!
Nhóm nghiên cứu của hội mỹ nghệ và chế biến gỗ TP.HCM (HAWA) và báo cáo của Vietnam Report thực hiện cùng năm 2021 đã đưa ra dự báo: thị trường ván sàn Việt Nam sẽ tăng vì dựa vào tốc độ tăng dân số là 1,14% (tới năm 2025) nên tốc độ tăng diện tích sàn nhà ở trong giai đoạn này là 1,61% – khoảng 69 triệu m2/năm; còn nhu cầu về sàn gỗ tăng 13,5 triệu m2/năm, trong đó sàn gỗ công nghiệp chiếm 65% với mức tăng chừng 8,8 triệu m2/năm. Về nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm, dù nhóm hàng ván sàn nhập khẩu có tăng nhưng nhóm sàn gỗ công nghiệp do doanh nghiệp trong nước sản xuất vẫn chiếm hơn 60% với mức tăng 5,5 triệu m2/năm.
Nói về doanh nghiệp sản xuất ván sàn trong nước, hiện chưa thống kê được sản lượng vì… không thể làm do các cơ sở sản xuất nằm rải rác tại nhiều tỉnh thành với công suất nhỏ. Hiện có những tên tuổi lớn trong nhóm sản xuất ván sàn công nghiệp tại Việt Nam như nhà máy Kim Tín ván sàn tại Bình Phước có công suất 5 triệu m2 / năm, Bison (Đăk Nông)…
Về công nghệ sản xuất, hầu hết các hãng sản xuất Việt Nam áp dụng công nghệ và máy móc của châu Âu (Đức, Pháp, Ý, Bỉ, Thổ Nhĩ Kỳ…) để làm ván sàn gỗ công nghiệp từ nguồn nguyên liệu bột gỗ (chiếm 65-85%) và chất phụ gia làm tăng độ cứng, ổn định bề mặt, chống thấm, chống xước, chống va đập…; với chất lượng đạt chuẩn: theo tiêu chuẩn châu Âu BS EN 13329:2000, đạt các chứng chỉ chất lượng Việt Nam ISO9001/14001, chứng nhận xanh của Singapore… về độ cứng, độ chịu ẩm, bền màu, hàm lượng formaldehyde và các hoạt chất khác.
Trên thị trường hiện có khoảng 30 công ty phân phối với khoảng 50 nhãn hiệu khác nhau, từ nhãn hiệu nước ngoài: Inovar, Kronotex, Kahn, Robina, Pergo, Janmi, Egger, Kendall, Alsafloor… có xuất xứ từ Đức, Pháp, Ý, Thụy Điển, Malaysia, Thái Lan, Trung Quốc…; cho đến hàng sản xuất trong nước của doanh nghiệp Việt như KES, Pago, Maxwood, Morser, Charm, Newsky, An Cường, Jawa, Wilplus, Redsun, Savi…
Với nguồn nguyên liệu có sẵn, không tốn quá nhiều vào chi phí vận chuyển, thuế nhập khẩu… nên giá ván gỗ sàn của nhiều doanh nghiệp Việt Nam rẻ hơn các loại sản phẩm nhập khẩu từ Malaysia, Thái Lan, Trung Quốc…
Dự báo trên đưa ra khi thị trường bất động sản đang hưng thịnh. Còn hiện nay, ngành bất động sản “chết đứng” nên lĩnh vực xây dựng – nội thất đang vào thời kỳ… ngủ đông!
Giá 1m2 sàn gỗ vào năm 2024 tại thị trường Việt Nam sẽ dao động từ 120 – 245.000 đồng/m2 đối với loại dày 8mm và từ 195 – 330.000 đồng/m2 đối với loại dày 12mm với nhiều kích thước khác nhau, phổ biến là 800×1200(mm) (nguồn: sango.us)
Lạc vào ma trận!
Điểm vài thông tin chung chung về thị trường như vậy nhưng đủ để người mua “lạc vào ma trận” của thị trường ván sàn gỗ, từ hàng sản xuất trong nước cho đến hàng nhập khẩu, như lời ông Quốc, chủ thầu nhỏ ở Q.9 (TP.HCM) nói về thị trường ván sàn tại Việt Nam hiện nay. “Tụi tui làm nghề mà nhiều khi còn bị hố nói gì đến người tiêu dùng bình thường”, ông Quốc cười.
Với hàng trong nước, theo khảo sát của Di Động Việt Nam, nhiều cửa hàng nhỏ lẻ chỉ bán những mặt hàng không có tên nhà sản xuất, tem kiểm soát của các cơ quan chức năng. Tại cửa hàng Mạnh Dũng (Bình Thạnh, TP.HCM), chủ cửa hàng cho biết bán nhiều loại ván gỗ, từ gỗ ép bằng bột gỗ cho đến gỗ ép từ những miếng gỗ nhỏ của một nhà sản xuất… không tên với giá 680.000 đồng/ miếng có kích thước 1200x2000x12(mm). Còn cửa hàng Hoàng Quân (Gò Vấp) chuyên bán ván gỗ nguyên tấm với kích thước: 1000x2000x17(mm) bằng gỗ tràm có giá 470.000 đồng, còn bằng gỗ cao su có kích thước 1200x2400x20(mm) có giá 640.000 đồng. Theo lời nhân viên bán hàng, những loại ván trên không biết tên nhà sản xuất!
Ông Quốc Trị, quản lý công ty sản xuất thi công nội thất Kiến An nói: “Đa phần lõi gỗ trên thị trường hiện nay quá tạp nham. Do vậy, hãng sản xuất ván sàn nào có tiêu chuẩn cao sẽ được khách hàng tin dùng”. Vị quản lý này chia sẻ: “Khi bán hàng tôi nói với khách nên chọn những sản phẩm đã xuất vào thị trường châu Âu, Hoa kỳ… như hàng của KES vì hàm lượng formnaldehyde đạt mức an toàn”. Ông Trị cười: “Nhiều khách hàng đến công ty để hỏi về việc chọn ván sàn, tôi chỉ vào KES vì đây là thương hiệu có uy tín”.
Trong năm 2023, thị trường bất động sản sa sút dẫn đến lĩnh vực xây dựng – thiết kế nội thất rơi vào tình cảnh… “ta nằm dài trông ngày tháng dần qua”. Nhưng theo ông Thi, giám đốc công ty trang trí nội thất An Khang (Tân Bình), “công ty vẫn phải sáng đèn mỗi ngày, không còn những sàn nhà có diện tích lớn hàng trăm m2, chuyển sang tìm kiếm khách hàng có diện tích nhỏ hơn, nhỏ mấy cũng làm”. Theo ông Thi, khi làm ăn ngon lành, chỉ chú ý đến hàng nhập khẩu, giờ ế ẩm chuyển sang hàng sản xuất trong nước vì dễ lấy hàng, giá thấp, không tốn nhân lực với các thủ tục kèm theo… Ông Thi nói: “Không chỉ hàng nội địa mà với nhóm hàng nhập khẩu, có khá nhiều tên tuổi đến từ Thái Lan, Malaysia, Trung Quốc có hình thức đẹp, giá rẻ nhưng là hàng dỏm, không có bảo hành… Khi mua hàng, khách cần hỏi cho kỹ về thương hiệu, chất lượng, uy tín của nhà phân phối kèm theo chính sách bảo hành, có tem hợp chuẩn…”.
Nói thêm về dịch vụ bảo hành ván sàn. Nhiều hãng sản xuất công bố bảo hành cho sản phẩm từ 5 năm tới 25 năm, thậm chí còn tuyên bố “bảo hành suốt đời”. Nhưng trên thực tế, rất ít nhà sản xuất và đại lý thực hiện khi nại ra nhiều lý do: khí hậu Việt Nam có độ ẩm cao, thi công không đúng hướng dẫn của nhà sản xuất, không bảo quản đúng cách, không bảo dưỡng định kỳ… và có cả lý do: nhiều đại lý “sập tiệm giữa chừng”…
Tấm ván sàn tốt có: chất phụ gia độ bền cao và không có hại cho sức khỏe, lõi gỗ được ép với áp suất lớn để tạo tấm ván ép có độ cứng và độ bền cao, không bị tác động của nhiệt độ, độ ẩm cao…; có lớp chống xước bề mặt, màu sắc và vân gỗ không thay đổi nhiều sau thời gian dài sử dụng, sử dụng công nghệ mộng kép là mộng có khóa hèm ghép mà không cần sử dụng keo.
Nghiêm Quảng
